MICHAŁ KLEOFAS OGIŃSKI (1765–1833) — „Polonez nr 13 a-moll ‚Pożegnanie Ojczyzny’” (1794)

Michał Kleofas Ogiński — François-Xavier Fabre, 1805-06, Litewskie Muzeum Narodowe w Wilnie, wikipedia.org (CC BY-SA)

Należy do najbardziej znanych w Polsce polonezów — towarzyszy najczęściej maturzystom podczas tańca rozpoczynającego studniówkę. Znany jest w licznych aranżacjach i został zbanalizowany niestety przez kulturę popularną. Powstał w czasach, kiedy styl klasyczny zaczął ustępować romantyzmowi. Pierwsza część (a-moll) jest utrzymana w nastroju melancholijnym, cześć druga (C-dur) — ma charakter radośniejszy, inauguruje ją rytm marszowy.

MICHAŁ KLEOFAS OGIŃSKI (1765–1833) — Działacz polityczny, dyplomata, skrzypek, kompozytor, pisarz i teoretyk muzyki. Urodzony w Guzowie koło Warszawy, uczy się gry na skrzypcach i fortepianie. Jego plany nie obejmują jednak kariery muzycznej, bardzo szybko, bo w wieku 21 lat, rozpoczyna działalność polityczną jako poseł na sejm. Bierze udział w pracach Sejmu Czteroletniego; nie należy jednak do zwolenników Konstytucji 3-go Maja. W 1793 roku zostaje mianowany podskarbim Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jest jednym z sygnatariuszy traktatów rozbiorowych z Rosją i Prusami. Bierze jednak udział w powstaniu kościuszkowskim, następnie działa na emigracji, w Paryżu poznaje Napoleona Bonaparte. Warunkiem powrotu do Rosji staje się złożenie przysięgi wierności carowi Aleksandrowi I. Zaczyna działać w środowisku wileńskiej inteligencji, organizuje wydarzenia kulturalne, prowadzi działalność dobroczynną. Na dziesięć lat przed śmiercią przenosi się na stałe do Włoch.

Jako twórca muzyczny wysoko cenił Bacha, Haydna i Mozarta, odrzucał rodzący się styl romantyczny, samemu przynależąc do okresu sentymentalizmu. Najwięcej skomponował polonezów, ale w jego dorobku znaleźć można także mazurki, walce, marsze i pieśni. Jego polonezy to użytkowe miniatury taneczne, które dzięki swej prostocie weszły do tzw. repertuaru domowego.

ZNAJDŹ W PROGRAMIE: 10.11.2017 | PIĄTEK | 19:00 | KONCERT OTWARCIA — ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII KALISKIEJ — „300 LAT POLONEZA”

PRZECZYTAJ ARTYKUŁ O WYKONAWCACH:  
ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII KALISKIEJ
ADAM KLOCEK — DYRYGENT



ŹRÓDŁA:
▪ Instytut Adama Mickiewicza — culture.pl
▪ Muzykoteka Szkolna — muzykotekaszkolna.pl
▪ Narodowy Instytut Fryderyka Chopina — chopin.nifc.pl
▪ Polskie Wydawnictwo Muzyczne — pwm.com.pl
Encyklopedia muzyczna PWM: część biograficzna, t. 1–12, pod red. E. Dziębowskiej, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1979–2012
Encyklopedia muzyki, pod red. A. Chodkowskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006